lunes, 3 de noviembre de 2008

As cosas por o suyo nombre

Maitín diz que se dezidirá quí será o presidén d'Estatos Unitos. Aprobeito ixa enchaquia ta charrar sobre una custión que, por un regular, pasa sin tron ni son.

Me soi referindo a ixe feito tan cheneral como identificar un continén, America, con un unico país, Estatos Unitos. No ye custión d'una chen determinata, prou que no, sino que ye, como digo, cheneral a cuasi toz.

Biyendo os meyos parix que, cuan parlan d'"elecciones americanas", a chen de Managua, Montevideo, Montreal u Medellín dezidan maitín o suyo presidén. Mesmo belún diz que s'eslechirá o nuevo presidén d'America (?). Ye de dar que no.

Pero no se queda sólo que en ixo son sintagmas prou comuns: gobierno americano, sueño americano, imperio americano, rock americano, dólar americano u americano ye prou ta indentificar sólo que a os naxitos d'EEUU. U tamién cuan parlan de "cine americano" se refieren a o que se fa en Caracas, Buenos Aires, Brasilia u en Trinidad y Tobago.Os exemplos son un ziento.

No beigo mica chusto que se faiga ixa indistinzión, no tiene garra sustento istorico, ni cultural ni cheografico, ni cosa. Tamién cal reconoxer que i hai americanos, que no son d'EEUU, qui se refieren a ixe país como America, pero no pas toz els lo fan.

Fa tiempo, en TV3, biyé un reportache en o que parlaba una muller de Canadá y se quexaba que o termino America nomás englobase que a un país, antimás creyeba que se formulase bella parola catalana ta nombrar a os orichinarios d'EEUU, porque en catalán se fa serbir o termino "nord-americà", que literalmén abracaría tamién a Canadá y a Mexico, y no sólo que a EEUU. (En aragonés caldrá que pensemos bella cosa).

Ya en 1823, Monroe, presidén ta par d'alabez d'EEUU, dizió: "America ta os americanos". Regular que ya nomás se referiba a o suyo país.

Bels años dimpués, o gran libertador Simón Bolívar, un bisionario en tantas cosas, en 1829, afirmaba: "Los Estados Unidos de Norte América parecen destinados por la providencia para plagar la América de miserias a nombre de la libertad".


3 comentarios:

Chabier Lozano dijo...

Se s'han feto es amos d'el mundo, encara que aora es chinos les darán las tornas, normal que prencipeyen per el suyo continent. Ademés para cuenta que Dios ye con ers,tienen la bendición divina (e las armas, e la CIA, e el FMI, e...)

reflexions en català dijo...

Per sort, el diccionari normatiu del català ja recull la forma 'estatunidenc -a'. Ara falta que la gent utilitzi aquest terme perquè 'nord-americà -ana' no vol dir necessàriament 'dels Estats Units d'Amèrica', i això és injust.

Salut!

Onset dijo...

Ayer estié biyendo un ratet a tve1 y a tv3, y nomás feban que parlar d'America, presidén americano, l'asperanza americana (?), etz.

Encara que siga rechistrata n'os dizionarios dengún gosa fer garra caso y fa serbir o termino 'americano' ta ixe país. Ye de mal fer ixe cambio.

Por zierto, que maja y clara ye a canta. Si he naxito d'America porque no boi a estar americano.