martes, 24 de marzo de 2009

A son de gaitas

Como feba prou que no parlábanos de mosica, he dezidito de parlar-ne un poquet, encara que siga de difuera de casa nuestra.

En iste caso, mosica prozedén d'os países zeltas. Fa bel tiempo me fizo goyo de sentir mosica d'ixa mena de Bretaña, d'uns discos que teneban por títol Naciones Celtas, estoi que encara se'n publica. En tierras peninsulars cal siñalar diferens grupos: Milladoiro, Luar na Lubre, Carlos Núñez u José Ángel Hevia, que ye de qui charraremos.

José Ángel Hevia ye un gaitero asturiano que, por un regular, barrecha a mosica zelta con o folk y mesmo lo chill out (en o zaguer disco encara más). Destaca más que más por incluir a gaita electronica, d'o que ha estato lo precursor.

Dica agora ha publicato seis discos:
  • Hevia (1991)
  • Tierra de nadie (1998)
  • Al otro lado (2000)
  • Étnico ma non troppo (2003)
  • Tierra de Hevia (2005)
  • Obsession (2007)

Sin garra duda estió con Tierra de nadie con o que aconsiguió reconoximiento espectacular (en bendió más d'un millón de discos) y se distribuyó por tot lo mundo. Pero estió por o suyo treballo "Busindre Reel" con o que obtenió una pallada de premios, entre altros, en Italia. Tota la suya mosica ye instrumental, fueras de bel coro que gosa ficar en bella canta -belún d'els en asturiano-.

Encara me foi memoria cómo cuan quitó ixa canta -jolio ya en fa más de diez años!- la meteban por toz os puestos y no febas que sentir-la. Le fizo prou onra a la mosica zelta ixa difusión. Dimpués, no guaire, as canals ya dechenerón tanto que han acabato en o que fan güe: meter pseudo-mosica creata d'estudio y con pseudo-interpretes creatos en laboratorio.

Antiparte, Hevia ye una figura clau en o reconoximiento y refirme por a dignidá d'a luenga asturiana -a nusaltros nos en fa falta belún d'ixos pa dignificar a luenga nuestra -, fendo un poder debán d'as autoridaz, chunto con muita altra chen, por a ofizialidá de l'asturiano. Tamién ista luenga ha estato presén en toz os suyos discos y fendo belún con o títol bilingüe (o que no entiendo ye por qué no tiene disponible a suya web en asturiano).

De cabo cuan fa goyo de biachiar con l'esmo enta puestos bien lueñes, sin fer-lo fisicamén, a trabiés d'a mosica y o suyo tañer de gaitas, dulzainas, coros y voces melancolicas...


Aquí podez sentir "El ramu":



Aquí tenez "Busindre Reel":




Tanzila:



El Garrotín


5 comentarios:

reflexions en català dijo...

Sona molt bé. Fantàstic!

En aragonès es diu sempre 'gaita'? A tot arreu?

Alberto dijo...
Este comentario ha sido eliminado por el autor.
Alberto dijo...

O soniu d'as gaitas me fa asabelo goyo. Ye d'istos sonius que te erizan os pels. Amás Hevia tien un don con ista mosica.

Y bueno, qué dezir, que ta yo a gaita ye amás d'a guitarra, l'instrumento musical más representatiu d'os folklores españols ya que en trobas en totz os puestos (mesmo en o sur tiens collas como Morrigane o Supervivientes, entre atros) y no pas o flamenco que tanto nos quieren bender como o typical spanish.

A berdat que yo me siento prou identificau con ista mosica y con a cultura zelta.
Grazias por iste articlo.

Joan de Peiroton dijo...

Òc, la gaita elecronica de Hevia sona fantastic, li pòt dar totas las sonoritats, e particularament la de las Uillean Pipes irlandesas, en tot jogar com s'estosse una gaita asturiana.

Onset dijo...

Estoi que en aragonés a forma cheneral ye 'gaita', prou que pa os diferens barians que n'i hai tienen altros nombres, pero o cheneral ye gaita. Por o que m'he mirato en cuasi totas as luengas ye igual, gall., ast., cast., ...
Vusaltros cuál fer serbir?, porque en tenez uns cuantos.

Alberto, tanto parlar de gaitas y no i he nombrato a de boto aragonesa -y lo teneba de contino en o tozuelo-. En una altra ocasión. A yo tamién me fa goyo y tamién me'n fería saber tañer, pero cosa, con sentir-la prou.

Joan, en o país tuyo tamién en fez, de gaitas propias? porque he sentito mosica occitana que fan serbir gaitas.